Менск 23 чэрвеня 1941 – 23 ліпеня 1944 года

    Archiwum > Przegląd Środkowo-Wschodni t. 4/2019 > Spis treści > Менск 23 чэрвеня 1941 – 23 ліпеня 1944 года

doi: 10.32612/uw.2543618X.2019.pp.263-318

Віктар Корбут

https://orcid.org/0000-0001-6848-1160

Abstrakt PL

Mińsk w dniach 23 czerwca 1941 – 23 lipca 1944 roku

Artykuł jest próbą usystematyzowania wiedzy na temat zabudowy Mińska związanej z okresem pomiędzy pierwszym a ostatnim niemieckim bombardowaniem miasta (23 czerwca 1941 – 23 lipca 1944 roku). Publikacja zawiera listę budynków, które przetrwały do dziś (w porządku alfabetycznym według dzisiejszych adresów). W artykule przedstawiono również historię poszczególnych obiektów przed 1941 i po 1944 roku.

Abstract EN

Minsk, June 23, 1941 – July 23, 1944

The article attempts to collect some materials about several buildings in Minsk that survive to this day and are associated with the events on June 23, 1941 – July 23, 1944: between the first and the last German bombing attack on the city, which set up a chronological framework for the period when the city was directly affected by the events of the World War II. The buildings that survive to the present day are listed alphabetically according to current addresses. The history of architectural objects before 1941 and after 1944 is reflected selectively, if it is essential for clarification of their fate under the German occupation.

Słowa kluczowe PL: Mińsk, architektura, II wojna światowa, okupacja

Keywords EN: Minsk, architekture, World War II, occupation

Pełny tekst / Full text PDF (IN BELARUSIAN)

Bibliografia / References

  1. „Arche” 2008, № 5.
  2. „Arche” 2010, № 5.
  3. livejournal.com [online], http://bacian.livejournal.com/63821.html [доступ: 15.01.2016].
  4. livejournal.com [online], http://bacian.livejournal.com/93241.html [доступ: 15.01.2016].
  5. livejournal.com [online], http://bacian.livejournal.com/94953.html [доступ: 15.01.2016].
  6. Becker M., Sowjet-Architektur. Wohnungsbau und Wohnungsfürsorge der Bolschewisten in Minsk, „Minsker Zeitung” 1943, 11.Juli.
  7. Hans Woellke [online], https://de.wikipedia.org/wiki/Hans_Woellke [доступ: 7.02.2017].
  8. „Minsker Zeitung” 1944, 22.
  9. Nasze Kościoły. Djecezja Mińska. T. 2. Zesz. 11. Red. J. Żyskar, Warszawa 1913.
  10. Адамовіч С., Цуд адраджэння, «Наша вера» 1998, № 1.
  11. Адчыненьне выстаўкі народнага мастацтва, «Беларуская Газэта» 1942, 13 верасьня.
  12. Багушэвіч Н., Тое, што захавалася, «Беларуская Газэта» 1942, 17 верасьня.
  13. Бакун М., Паховіны ахвяраў бальшавіцкага тэрору, «Беларуская Газэта» 1943, 30 чырвеня.
  14. Белорусский производственно-торговый концерн лесной, деревообрабатывающей и целлюлозно-бумажной промышленности [online], http://bellesbumprom.by/ru/o-kontserne/istoriya [доступ: 7.01.2017].
  15. Визит Генриха Гиммлера в Минск глазами личного фотографа Адольфа Гитлера [online], https://news.tut.by/society/397482.html [доступ: 24.02.2017].
  16. Воронков Ю., Памятники В. И. Ленину в Белоруссии, Минск 1976.
  17. Воронкова И., Минск и минчане в 1941 г. (по материалам фондов Белорусского государственного музея истории Великой Отечественной войны) [у:] Мінск і мінчане: дзесяць стагоддзяў гісторыі. Крыніцы па гісторыі горада. Сацыяльныя структуры і паўсядзённасць: да 945-годдзя Мінска: зборнік навуковых артыкулаў, уклад. А. Груша, рэдкал.: А. Каваленя і інш., Мінск 2012.
  18. Воронкова И., Минск: лето 1941, лето 1944, Минск 2014.
  19. Вы должны это знать: как создавали и кто разрушал Немигу, которая могла быть нашей «маленькой Вильней». 90 лет Старой Немиги [online], https://citydog.by/post/minsk1067_nemiga/ [доступ: 21.01.2018].
  20. Денисов В., Кукуня О., Улица Лошицкая – Базарная – Подгорная – Карла Маркса [online], https://ais.by/story/1445 [доступ: 6.01.2017].
  21. Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь, склад. В. Абламскі, І. Чарняўскі, Ю. Барысюк, Мінск 2009.
  22. Друпов А., Чернушевич А., ДОТы – отметины времени. Немецкие фортификационные сооружения ВМВ в Минске [online], http://www.fortressby.com/index.php?option=com_deeppockets&task=catContShow&cat=60&id=104&Itemid=5 [доступ: 15.01.2017].
  23. «Еврейская» история одного белорусского завода [online], https:// jewishfreedom.jimdo.com/вениамин-пумпянский/ [доступ: 14.01.2017].
  24. Ескевіч Д., Батоева О., Рэканструкцыя сталіцы Беларусі, «Работніца і калгасніца Беларусі» 1941, № 10.
  25. Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Мінск, гал. рэд. С. Марцэлеў, Мінск 1988.
  26. Зеленков В., Минскому заводу медпрепаратов – 85 лет: здесь многое сделано впервые в СССР [online], https://news.tut.by/society/422948.html [доступ: 14.01.2017].
  27. История университетского городка [online], http://www.bsu.by/ru/main.aspx?guid=203241 [доступ: 9.03.2017].
  28. Касцёл Святога Сымона і Святой Алены [online], http://chyrvony.by/historyja/parafi ja/49-kasciol [доступ: 27.07.2016].
  29. Каталіцкія святыні. Мінска-магілёўская архідыяцэзія. Ч. 1. Будслаўскі, Вілейскі і Мінскі дэканаты, тэкст і фота А. Яроменкі, уводзіны У. Трацэўскага, Мінск 2003.
  30. Кірычэнка В., Мінск. Гісторыя пасляваеннага аднаўлення. 1944–1952 гг., Мінск 2004.
  31. Корбут В., Ад Мінска да Вільні. Гісторыя Беларусі ў журналісцкіх нататках, Мінск 2016.
  32. Корбут В., Ласько Д., Мінск. Спадчына сталіцы Беларусі. 1918–2018, Мінск
  33. Корбут В., Ласько Д., Спадчына старога горада. 1067–1917, Мінск 2016.
  34. Корбут В., Минск. Лучший вид на этот город, Минск 2013.
  35. Корбут В., Дома, хранящие историю, «Советская Белоруссия» 2014, 3 сентября.
  36. Корбут В., Ламповые скелеты в шкафу, «Советская Белоруссия» 2016, 9 января.
  37. Крапивин С., Дом правительства: люди, легенды, годы. 80 лет назад в Минске были открыты Дом правительства и памятник Ленину [online], http://news.tut.by/society/373719.html [доступ: 8.11.2016].
  38. Крапивин С., Дом у Троицкого предместья [online], http://minsk-old-new.com/minsk-3289-ru.htm [доступ: 15.01.2017].
  39. Крапивин С., Железный периметр усадьбы Лошица [online], http://vsr.mil.by/2012/06/08/zheleznyj-perimetr-usadby-loshica-2/ [доступ: 24.07.2016].
  40. Кубэ В., Новы бальшавіцкі тэрарыстычны акт на мірнае жыхарства Менску, «Беларуская Газэта» 1943, № 47.
  41. Кузьма Чорны. Чалавек – гэта цэлы свет: успаміны, эсэ, артыкулы, інтэрв’ю, дакументы, уклад. Г. Шаблінская, Мінск 2016.
  42. Кукуня О., Иванова Л., Наш театр, «Архитектура и строительство» 2010, № 5.
  43. Левина Г., Словарь усадебного дома в Лошице, «Архитектура и строительство» 2008, № 11.
  44. «Лiтаратура i мастацтва» 1945, 20 мая.
  45. Літвін А., Акупацыя Беларусі (1941–1944): пытанні супраціву і калабарацыі, Мінск 2000.
  46. Лычавко А., Снесенные, сгоревшие, перестроенные и сохранившиеся. Все кинотеатры Минска с 1900 года до наших дней [online], https://news.tut.by/culture/387029.html [доступ: 24.02.2017].
  47. М. Б., Другая мастацкая выстаўка, «Беларуская Газэта» 1942, 11 кастрычніка.
  48. М. Б., Перамога мастацтва, «Беларуская Газэта» 1942, 6 лістапада.
  49. Маракоў Л., Галоўная вуліца Мінска (1880–1940 гг.). Кн. 1, Мінск 2012.
  50. Минск-1 (аэропорт) [online], https://ru.wikipedia.org/wiki/Минск-1_(аэропорт), [доступ: 8.01.2017].
  51. Минская ТЭЦ-2 [online], http://operby.com/minskaya-tec-2.html [доступ: 8.01.2017].
  52. Мінск незнаёмы. 1920–1940, аўтар-укл. І. Куркоў, Мінск 2002.
  53. Нямецкія вайсковыя могілкі 1941–1944 гг. пад Мінскам [online], https://be.wikipedia.org/wiki/Нямецкія_вайсковыя_могілкі_1941-1944_гг._пад_Мінскам [доступ: 7.02.2017].
  54. Пазьняк З., Гутаркі з Антонам Шукелойцем, Warszawa, Vilnius 2003.
  55. Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 3, Мінск
  56. Памяць: гісторыка-дакументальная хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 4, Мінск
  57. Пераканайцеся, «Беларуская Газэта» 1942, 6 верасьня.
  58. Ростовцев П., Использование немецких аэрофотоснимков Минска в изучении характера разрушений города в 1941–1944 гг. [у:] Мінск і мінчане…, Мінск 2012.
  59. Святло Чырвонага касцёла. Да стагоддзя Касцёла Святога Сымона і Святой Алены, укл. У. Завальнюк, А. Сакалоўская, Мінск 2015.
  60. Станюта А., Стэфанія, Мінск 1994.
  61. Степанова Т., Один из минских трудяг-старожилов, «Минский курьер» 2002, № 29.
  62. Туронак Ю., Мадэрная гісторыя Беларусі, Vilnius
  63. Ул. К., Мастацтва народу (на адкрыцьці 2-ое мастацкае выстаўкі ў Менску), «Беларуская Газэта» 1942, 15 кастрычніка.
  64. Усачев О., Лагерь военнопленных в Пушкинских казармах, часть 1 [online], http://minsk-old-new.com/minsk-3309-ru.htm [доступ: 15.01.2017].
  65. Усачев О., Явные и тайные резиденции Кубе [online], http://minsk-oldnew.com/life/war1941-1945/yavnye-i-tajnye-rezidencii-kube [доступ: 22.01.2018].
  66. Усебеларуская выстаўка выяўленчага мастацтва «Ленін і Сталін арганізатары БССР». Жывапіс. Графіка. Скульптура. Архітэктура, Мінск 1940.
  67. Хлебозавод «Автомат» [online], http://www.minskhleb.com/enterprise/factories/avtomat/ [доступ: 14.01.2017].
  68. Церкви и приходы Минска. История и современность, Минск 1996.
  69. Цудоўны палац, «Іскры Ільіча» 1936, № 9.
  70. Шаровар Д., Привидение из 1942 года, «Советская Белоруссия» 2003,8 апреля.
  71. Шостак Г., Театр оперы и балета «…зерно будущего и плевелы настоящего» [online], https://ais.by/story/2292 [доступ: 15.02.2017] .
  72. Шукелойць А., Менск пад немцамі, «Наша ніва» 1992, № 9.
  73. Шэйкін Г., Храм-помнік на Вайсковых могілках у Мінску, «Беларускі гістарычны часопіс» 1998, № 2.

Copyright © 2019 by Віктар Корбут

License URL: https://creativecommons.org/licenses/by/3.0/pl/deed.en